YARATICI VE İLHAM VEREN KENTLER İÇİN ULUSAL FİKİR YARIŞMA ŞARTNAMESİ

1. Yarışmanın Amacı ve Temaları

Yarışmanın amacı Mimarlık, İç Mimarlık / İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı, Şehir ve Bölge Planlama ve Peyzaj Mimarlığı Bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin etkileşime açık ve katılımcı biçimde buluşabileceği, kendi önerilerini aktarıp başka fikirlerden beslenebilecekleri bir platform yaratılmasıdır.

Yaratıcı ve ilham veren kentten gelen tarihsel, sosyolojik, sanatsal, kültürel ve sürdürülebilir bir etki ya da algı, yaratıcı bir güçle doğadan yaşama esin kaynağı olmalıdır. Bu kapsamda yaratıcılık, yeni bir perspektifle değerlendirme, bir kent kavramı ile mekân ve çevresi oluşturma olgusudur. Tüm dünyada eşzamanlı olarak küresel boyutta bir değişim yaşanıyor. “Bu değişimin yarattığı etkinin yaratıcı ve ilham veren kentlere ve kentsel mekanlara yansıması nasıl olur?” sorusu bu fikir yarışmasının temelini oluşturmaktadır. Yarışmanın 2019 yılı teması “yaratıcı ve ilham veren kentler için tasarım” olarak belirlenmiştir. Katılımcılardan gündelik hayata dair sunulan dinamiklerden, kentsel biçimleniş stratejilerine varana kadar farklı ölçeklerdeki mekanizmaların yaratıcı eylemlere ve müdahalelere açık olduğu; yani hakkında düşünen, harekete geçen bireylere ve gruplara ilham verebilen kentlere yönelik öneriler beklenmektedir.

Bu bağlamda öğrencilerin hızla değişen kentlerin geleceklerine dair ilham olabilecekkentsel/mimari bir fikir üretmeleri beklenmektedir. Katılımcıların yeni bir kentsel ve mimari fikir önerirken ütopya, ekotopya, distopya ve heterotopya kavramlarını ele almaları, geleceğin kentlerine ilham vermesi amacı ile bu kavramlara ait çağdaş yorumlar üretmeleri, yaratıcı bir kent ve mekâna dair olası mimari fikirleri ortaya koymaları beklenmektedir.

Kavramsal Yaklaşım:

Ütopya; ilk olarak 1516 yılında Thomas More tarafından kaleme alınan kitabından sonra kavramsallaştırılarak araştırmalara konu olmuştur. Yok anlamına gelen “ou” ön eki ile yer anlamına gelen “topos” sözcüklerinin birleşmesinden oluşan “outopos”, “olmayan yer” anlamına gelmektedir. Sözcüğün ön eki olan “ou” nun Yunancada iyi anlamına gelen “eu” ön ekini çağrıştırması nedeniyle, ou-topos, eu-topos olarak da kullanılmaya başlanmış ve ütopya sözcüğü bu şekliyle “iyi yer” anlamında da kullanılmıştır. Hem olmayan hem de iyi yer anlamlarında olan ütopya kavramı; mümkün olmayan, fakat insanın bulunmayı arzu ettiği bir dünya olarak kabul edilir (Kumar, 2005). Genellikle olumsuz ve çözümsüz durumlar söz konusu olduğunda ütopyalara başvurulur.  Aslında her ütopya beraberinde bir distopyayı da   getirir. Ütopya bizi geleceğe taşıyıp, şimdiyi itham ederken, distopya bizi karanlık ve bunaltıcı gerçekliğin tam ortasında bırakır (Gordin, Tilley, Prakash, 2015, s. 8).

Ekotopya

Ekolojik düşüncenin farklı düşünürlerinin paylaştıkları varsayımlarına göre, insan zihninin, doğanın, sanatın ve bilgisayarın işleyişleri, belirli çevrelerdeki malzemenin ve enerjilerin etkileşimiyle ortaya çıkmış örüntülerdir. Kent varlığını ancak ve ancak sistemin işleyişine ilişkin bir biçimde yapılandığında sürdürebilir.

Ekolojik ütopyalar ilk olarak Ernest Callenbach, Ursula LeGuin, Frank Herbert, Marge Piercy gibi yazarlar aracılığıyla üretilen ütopyalarda ortaya çıkarlar. Ekolojik ütopyalar teknolojiyi tümüyle reddetmezler ancak aynı zamanda teknolojiye karşı da son derece temkinlidirler. Diğer ütopya biçimlerinden farklı olarak üretimi teşvik etmezler. İnsani varoluşun anlamını üretim ya da tüketimde bulmaz, mutluluk yöntemi olarak tüketimi dışlarlar.

Ekotopyanın öncüleri olan uygulamaların ilkeleri zaman içerisinde yavaş yavaş gelişmiştir. Bu ilkelerin öncüsü olarak Howard’ın Bahçe Kent akımı gösterilebilir. 1960’larda ABD ve Avrupa’daki uygulamalarla yenilenebilir enerji kullanımı, yerel malzeme kullanımı, geri dönüşüm, enerji tasarrufu gündemde iken, 1970’lerde Bengt Warne konutla doğaya zarar vermemek ve hatta doğayı iyileştirmek, yağmur suyu ve gri su kullanımı, organik atıkların değerlendirilmesi, konutta ısınmış havanın kullanımı, toprak ısısının değerlendirilmesi gibi ilkeleri kullanarak ekolojik tasarım sürecine katmıştır.

Distopya

Distopyacı yazın genel olarak yazıldığı toplumdaki sıkıntılara ışık tutmaya, toplumun aksayan yönlerini eleştirmeye, var olan sorunların düzeltilmediği durumda nelere yol açabileceğini göstermeye; öngörü sağladığı, empati, patos ve katarsis gibi duygular uyandırmaya ve kendi toplumuna eleştirel bakış getirmeye çalışır. Wells, Zamyatin, Huxley ve Orwell’in eserlerinde antiütopya, yabancılaşmış ve köleleşmiş bir dünyanın ürpertici manzarasını sunabilmek için modern romanın tüm tekniklerini kullanmıştır (Kumar, 2005, s. 47).

Distopyacı eleştiriler, kurmacalarda ve bilimkurguda tek biçimciliğe ve bireyin topluma yabancılaşmasına tepki olarak ortaya çıkarlarken, bu tepki kendini sosyal bir hareket olarak ekonomik, sosyal ve fiziksel hayatta yaşanan bunalımlara bir direnç olarak gösterir. Bütün görünümleriyle distopyalar, modernitenin temel vaatlerine güvensizliğin oluştuğu bir dönemde, yani bilim ve teknolojinin tahakküm edici gücünün, iki büyük dünya savaşı gibi felaketlerin, Nazizim ve Stalinizm gibi totaliter rejimlerin deneyimlendiği karanlık bir dönemde kendilerini gösterirler (Çörekçioğlu, 2015, s. 26, 27).

Heterotopya

Heterotopya bir organın ya da dokunun bulunması gereken yerde bulunmaması ya da farklı bir yerde bulunması anlamına gelen bir anatomi terimidir (Nakıboğlu, 2015, s. 384). Tıpta bir dokunun, ait olduğu yer yerine, bir anomali şeklinde başka bir yerde oluşması ve büyümesidir. Foucault, “heterotopya” sözcüğünü, “ütopya”ya karşı bir tanım olarak kullanmış ve onu mekanla ilişkilendirerek sosyal bilimlerde bambaşka bir anlama taşımıştır (Foucault, 2001). Foucault için heterotopya gündelik yaşamın askıya alındığı ve mekânların anlamlarının dönüştürüldüğü aykırı yerlerdir. Birçok kategoriyi aynı anda tek bir yerde barındırır. Burada “hetero” ön eki de bu duruma gönderme yapmak görevindedir. Kişiyi kendi yaşamının, zamanının ve tarihinin dışına çeken bir “topos”tur (“yer”dir) heterotopya.

Foucault “karşı-mekân” olarak adlandırdığı heterotopyaları “etkin bir biçimde hayata geçirilmiş ütopya” olarak nitelendirirken, aslında bu mekânların, kusursuz olarak tasarlanan ütopyanın hayata geçirildiğinde toplumun kurallarını tersine çeviren mekânlara dönüştüğüne işaret eder. Bu çerçevede, yeniden yorumlara oldukça açık bir düşünsel alan sağlayan Foucault’un heterotopya kavramsallaştırması, tekilci ve bütüncü klasik ütopyacı düşünceye alternatif çoklu (mikro) ütopyalara olanak veren çoğulcu bir toplumsal mekânın olanaklılığını da tartışmaya açar.

• Başvuru Koşulları
  • Başvuru Koşulları
• Yarışma ekip ya da bireysel olarak ise Mimarlık, İç Mimarlık, Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı alanlarına açıktır. Yarışmaya ekip olarak katılınması durumunda ekip başının yine Mimarlık, İç Mimarlık, Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı alanlarından olması istenmektedir. Disiplinler arası çalışmanın ürünü olan ve farklı disiplinlerden (Sosyoloji, Antropoloji vb.) ekiplerin bir arada katkı koyduğu projeler yarışmaya katılabilir.
• Yarışmaya; Türkiye Cumhuriyeti’nde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde veya Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup yurt dışında eğitim gören tüm Mimarlık, İç Mimarlık / İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı, Şehir ve Bölge Planlama ve Peyzaj Mimarlığı Bölümlerinde, yarışmanın ilan edildiği tarihte öğrenim gören lisans ve yüksek lisans öğrencileri bireysel ya da grup olarak katılabilirler.
• Yarışmaya katılan her projenin, özgün ve daha önce başka bir yerde yayınlanmamış ya da başka bir yarışmaya katılmamış olması gerekmektedir. Bunun aksi bir durumun tespiti ve bu tespitin jüri üyelerinin nitelikli çoğunluğu tarafından onaylanması halinde, proje yarışmadan diskalifiye edilir.
• Yarışmacılar sadece 1 proje ile yarışmaya katılabilirler.
• Yarışmaya sunulan çalışmaların her türlü fikri hakları, 5846 sayılı Kanun’un hükümleri uyarınca sahiplerine aittir, ancak bu yarışmaya katılmakla yarışmacılar projelerinin Archisections tarafından sergilenmesi ve her türlü yayın aracılığıyla yayınlanmasını kabul etmiş sayılacaklardır. Ödül alan projeler iade edilmeyecektir.
• Yarışmaya seçici kurul üyeleri, raportörler ile bu kişilerin birinci derece yakınları katılamazlar.
• Yarışmaya katılan öğrenciler, bu şartnamenin tüm hükümlerini kabul etmiş sayılırlar.

• Fikir Yarışmasına katılacak Projelerden beklenen nitelikler

Fikir yarışması esas olarak “İklim ve çevresel sorunların gezegenimizi tehdit ettiği ve giderek alternatif yaşam ortamlarının arandığı günümüz koşullarında ekolojik yaklaşımlar bir yaşam biçimi olarak tasarımla nasıl buluşabilir?” sorusuna odaklanmayı amaçlamaktadır.

Bu bağlamda, öğrenciler yarışmaya tek bina ve işleve sahip tasarımlar ile katılabilecekleri gibi farklı kapsam ve ölçeklerde geliştirmiş oldukları, hayal gücü zengin farklı tasarımları ile de yarışmaya katılabilirler.

• Katılım Ücretleri

Fikir yarışmasına katılım ücretsizdir.

• Teslim Koşulları
  • Teslim Koşulları

• Proje sunum paftaları 2 adet dikey A1 formatta dijital olarak teslim edilecektir.
• Proje kimlik dosyası (EK-1’de verilen “Proje Bilgileri Raporu” ve proje paftalarının pdf formatında dijital kopyaları dijital paftalar ile beraber teslim edilecektir) ve Proje Bilgileri Raporu’nun, tüm ekip üyeleri tarafından ayrı ayrı onaylanıp, taratılarak teslim aşamasında gönderilecek olan dosyanın içine eklenmesi gerekmektedir.
• Her aday projenin “proje kimlik dosyası” ile birlikte, son başvuru tarihine kadar, e-posta yolu ile yarışma raportörlüğüne ulaştırılmış olması gerekir. Dosyaların boyutunun en fazla 10 mb. olması gerekmektedir.
• Açıklama raporu tasarımın kavramsal ve teknik açıklamalarını içerecek şekilde paftalar üzerinde yer alacaktır.
• Paftaların sağ üst köşesinde 1 cm x 5 cm büyüklüğünde 5 rakamdan oluşan rumuz yer alacaktır.
• Pafta başlığında yarışma adı ve başvurulan kategori bilgisi yer alacaktır. Örneğin;

Archisections YEŞİL & MAVİ Ulusal Fikir Yarışması / Yaratıcı ve İlham Veren Kentler

• Ödül alan ve sergilenmeye hak kazanan projelerin Teslim Koşulları
• Ödül alan ve sergilenmeye hak kazanan proje sunuş paftaları – 2 adet dikey A1 formatta fotoblok bir altlık üzerinde elden teslim edilecektir. Sergileme kolaylığı bakımından bütün paftalarda paftanın asılma şemasındaki yeri gösterilecektir. Boyutlarda uyum sağlanması kaydıyla, fikir yarışmasına paralel ödül alan ve sergilenmeye hak kazanan proje sunuş paftalarının malzemeleri katılımcının tercihine kalmıştır.
• Pafta başlığında yarışma adı ve başvurulan kategori bilgisi yer alacaktır. Örneğin;

Archisections YEŞİL & MAVİ Ulusal Fikir Yarışması / Yaratıcı ve İlham Veren Kentler

          5.Yarışma Takvimi

• Yarışmanın İlanı 02.10.2019
• Soru Sormak için Son Tarih 22.10.2019 (17:00 ye kadar)
• Soruların Cevaplarının Açıklanması 26.10.2019
• Proje Teslimi 30.11.2019 (17:00 ye kadar)
• Jüri Değerlendirmesi 04.12.2019
• Sonuçların İlanı 06.12.2019
• Ödüllerin Açıklanması 10.12.2019 / 11.12.2019

* Ödül alan ve sergilenmeye hak kazanan proje sunuş paftalarının yarışma raportörlüğüne en geç 09.12.2019 tarihinde saat 17:00’dan elden ulaştırılması gerekmektedir.

• Soru Sorma ve Yanıtlamaya İlişkin Esaslar

Yarışmacılar sorularını yarışma takviminden son soru sorma tarihi olarak belirtilen tarihe kadar yarışma e-posta adresine göndereceklerdir. Yarışma jürisi yarışma takviminde belirtilen tarihe kadar ulaştırılan tüm soruları değerlendirecek ve tüm cevaplar www.archisections.com internet sitesinde açıklanacaktır.

• Yarışmanın Değerlendirilmesi

Yarışma Seçici Kurulu *

Sevinç Ormancı, Y. Mimar, Archisections

Melike Altınışık, Mimar, Melike Altınışık Architects

Ümit T. Arpacıoğlu, Doç. Dr., Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Ece Ceylan Baba, Doç. Dr., Yeditepe Üniversitesi

Murat Gül, Prof. Dr., İstanbul Teknik Üniversitesi

Elmira Gür, Doç. Dr., İstanbul Teknik Üniversitesi

Nüket Güz, Prof. Dr., Beykoz Üniversitesi

Demet Mutman, Dr. Öğr. Üyesi, Özyeğin Üniversitesi

Mustafa Özgünler, Prof. Dr., Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Jean François Pérouse, Dr.,  Toulouse Jean-Jaurès Üniversitesi/Fransiz Anadolu Arastirmalari Enstitüsü.

Murat Tabanlıoğlu, Mimar, Tabanlıoğlu Mimarlık

Vehbi Tosun, Dr. Öğr. Üyesi, İstanbul Kültür Üniversitesi

Hülya Turgut, Prof. Dr., Özyeğin Üniversitesi

Han Tümertekin, Y. Mimar, Mimarlar ve Han Tümertekin

Gülay Usta, Prof. Dr., İstanbul Kültür Üniversitesi

Tanay Sıdkı Uyar, Prof. Dr. Marmara Üniversitesi

* Soyadı alfabetik sıralamasına göre yazılmıştır.

Raportörler

Arş. Gör. Meltem Çetinel  (İstanbul Kültür Üniversitesi)

Arş. Gör. Erenalp Büyüktopcu (İstanbul Teknik Üniversitesi)

İç Mimar Gizem Kahraman

İç Mimar Burçin Kaymaz

• İZNİK BELEDİYE BAŞKANLIĞI SPONSORLUĞUNDA ÖDÜLLER
• Birincilik Ödülü – 4.000 TL
• İkincilik Ödülü – 3.000 TL
• Üçüncülük Ödülü – 2.000 TL
• Beş Adet Eşdeğer Mansiyon Ödülü – 1.000 TL

*Jüri üyeleri ve dereceye giren ilk 10 katılımcı ile birlikte 14-15 Aralık 2019 tarihleri arasında İznik’te kolokyum düzenlenecek, ödüller İznik Belediye Başkanı tarafından verilecektir. Gezi ve konaklama detayları ödül alan öğrencilere bildirilecektir.

• STAJ ÖDÜLLERİ
• Birincilik Ödülü – Tabanlıoğlu Mimarlık Staj
• İkincilik Ödülü – Mimarlar ve Han Tümertekin Staj
• Üçüncülük Ödülü – Mimarlar ve Han Tümertekin Staj
• Dört Adet Eşdeğer Mansiyon Ödülü
  • 2 adet Tabanlıoğlu Mimarlık Staj
  • 1 adet Mimarlar ve Han Tümertekin Staj
  • 1 adet Melike Altınışık Architects Staj

*Sürpriz ödüller

• SERGİLER
• İZNİK BELEDİYESİ
• İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
• MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
• İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ
• ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ
• YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ

1. İLETİŞİM VE KARGO ADRESİ
2. İLETİŞİM ADRESİ –  E-MAİL – yarisma@archisections.com
3. ELDEN TESLİM ADRESİ (Yalnızca ödül alan ve sergilenmeye ve sergilenmeye hak kazanan projeler için geçerlidir)
   1. Yarışmayı düzenleyen kurum, ilgili kişilere ve adrese teslim edilmeyen projelerden sorumlu değildir.
   1. Meltem Çetinel İstanbul Kültür Üniversitesi Ataköy Kampüsü Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü E5 Karayolu Üzeri Ataköy 7-8-9-10 Kısım Bakırköy/İstanbul

EK-1